Przerażająca awaria. Niektórzy uciekają z auta

Rozbieganie diesla to awaria, która wyróżnia się swoją spektakularnością. Nawet urwanie korbowodu nie dorównuje dramatyzmem temu zjawisku. Hałas, kłęby dymu i brak reakcji na przekręcenie kluczyka w stacyjce to typowe objawy. Gdy proces się rozpocznie, zatrzymanie go jest niezwykle trudne. Łatwo wpaść w panikę, bo zwykły sposób na unieruchomienie silnika nie zadziała. Jednocześnie ważny jest czas. Jeśli upłynie go zbyt dużo, jednostka napędowa może być nie do uratowania.

Rozbieganie diesla nie jest częstą awarią i nie każdy silnik tego typu jest na nią narażony. Kluczową rolę odgrywa konstrukcja układu dolotowego i system gaszenia silnika. Główną przyczyną jest spowodowane zużyciem turbosprężarki przedostawanie się oleju silnikowego do komór spalania przez układ dolotowy. To prowadzi do jego samozapłonu.

W normalnych warunkach diesel spala olej napędowy, ale w przypadku rozbiegania dodatkowo również olej silnikowy. Wyłączenie silnika poprzez przekręcenie kluczyka w stacyjce nic nie da. Nawet po odcięciu dopływu paliwa diesel będzie pracował na oleju silnikowym. I to nawet na wyższych obrotach niż wcześniej.

Olej silnikowy dostaje się do komór spalania w większych dawkach niż ilość oleju napędowego, który zdrowo pracujący silnik otrzymałby wskutek działania systemu paliwowego. Motor więc przyspiesza. Działanie turbosprężarki jest skorelowane z obrotami silnika. Im szybciej on pracuje, tym szybciej kręci się turbina. I podaje silnikowi olej. Wskutek tego motor przyspiesza w niekontrolowany sposób.

Diesel nie potrzebuje świec do zapłonu mieszanki, więc wyłączenie silnika kluczykiem może nie pomóc. Im dłużej silnik pracuje w ten sposób, tym bardziej się zużywa i przyspiesza, co prowadzi do jego zatarcia. Jeśli zauważysz, że twój diesel sam zwiększa obroty, szczególnie na postoju, to znak, że zaczyna się rozbieganie. Należy szybko reagować, bo po kilkunastu sekundach może być za późno.

W przypadki diesli stosuje się dwie metody wyłączania silnika. W pierwszej przekręcenie kluczyka w stacyjce lub naciśnięcie przycisku powoduje zaprzestanie podawania oleju napędowego przez układ paliwowy. Jeśli jednak wskutek rozbiegania jednostka napędowa zaczęła pracować na oleju silnikowym, nic to nie da.

Druga metoda wyłączania silnika polega na tym, że przekręcenie kluczyka w stacyjce powoduje fizyczne odcięcie dopływu powietrza do silnika. W jednostkach napędowych, w których zastosowano to rozwiązanie, rozbieganie łatwo zatrzymać. W końcu spalanie nie jest możliwe bez powietrza.

Co jednak jeśli mamy samochód, którego konstruktorzy zastosowali wyłączanie silnika jedynie poprzez odcięcie dopływu paliwa? Jak wtedy poradzić sobie w razie awarii? Istnieją dwie metody zatrzymania rozbieganego silnika, z czego tylko jedna jest zalecana. Pierwsza polega na ręcznym zamknięciu dopływu powietrza do silnika, co jest trudne i niebezpieczne. Druga, bardziej polecana, to zduszenie silnika układem napędowym poprzez włączenie wysokiego biegu i puszczenie sprzęgła przy wciśniętym hamulcu. Choć ryzykuje się uszkodzenie sprzęgła, to lepsze niż zniszczenie silnika.

W przypadku automatycznych skrzyń biegów nie ma stałego zasprzęglenia, co utrudnia zatrzymanie silnika. Włączenie D lub R i wciśnięcie hamulca może zniszczyć przekładnię. Zaleca się użycie funkcji P i czekanie z gaśnicą na zewnątrz.

Aby uniknąć rozbiegania, należy dbać o silnik i usuwać usterki turbosprężarki, która może przepuszczać olej do kanałów dolotowych. Regeneracja lub wymiana turbosprężarki jest konieczna, by zapobiec tej awarii.